Nadi
kepada proses pendidikan ialah keteguhan kurikulum yang menjadi struktur,
falsafah, kandungan dan tujuan untuk membawa perubahan kepada setiap insan yang
bergelar pelajar. Keteguhan sesuatu kurikulum akan menyemarakkan lagi aliran
pendidikan (Mat Desa Mat Rodzi, 2000) . Bagi menyemarakkan
aliran pendidikan dalam negara kita, salah satu mata pelajaran yang awal
diperkenalkan ialah mata pelajaran seni. Ini dapat dibuktikan dengan pembukaan
Penang Free School di Pulau Pinang pada tahun 1816 yang telah menjadikan seni
sebagai salah satu mata pelajaran yang diajar. Dalam kurikulumnya, lukisan dan
catan telah diperkenalkan kepada pelajar-pelajar melalui pengajaran formal di
bilik darjah.
Kandungan kurikulum
seni di peringkat awal ini dipengaruhi oleh sistem pendidikan barat. Menurut Shukor Hashim dan Solihin Osman (2000), pengaruh
seni lukis barat dan nilai budayanya bermula apabila pengajaran seni secara
formal di sekolah-sekolah di Malaysia yang diperkenalkan oleh penjajah Inggeris
seperti Kitab Pedoman Guru Penggal I pada tahun 1928 (Dussek & Muhammad Hashim Talib,
1928), dan disusuli dengan Kitab Pedoman Guru Penggal II pada
tahun 1929 (Dussek & Muhammad HashimTalib, 1929). Kedua-dua buku ini telah menggariskan beberapa
kaedah dan teknik pengajaran dan pembelajaran (P&P) yang dirancang daripada
isi pelajaran yang mudah kepada yang lebih susah seperti langkah-langkah asas
menggunakan pensel, pemadam dan pembaris diikuti oleh melakar bentuk-bentuk
asas seperti bulat, empat segi, segi tiga dan seterusnya melakar objek bunga
dan binatang berasaskan kepada bentuk-bentuk geometri. Ahmad
Suhaimi Mohd. Noor (2007), mengatakan bahawa dunia visual negara sentiasa terikat dengan cara dan gaya dunia
visual barat sama ada penulisan mahupun lukisan.
Pada
awal kemerdekaan strategi P&P bagi mata pelajaran Pendidikan Seni (PS) di
negara kita dinyatakan melalui Kurikulum Lama Sekolah Menengah (KLSM) dan menurut
Michael (1983), pada peringkat awal strategi pengajaran seni banyak mengamalkan
kaedah pengajaran yang tidak di struktur dan kaedah diktator. Kaedah yang tidak
distrukturkan dikenali sebagai The
Laisseiz-Faire Method dan kaedah diktator dikenali sebagai The Authoritarian-Dictatorial Method. Kaedah
tidak distrukturkan menggalakkan P&P secara semula jadi yang mana guru memainkan
peranan sebagai pembimbing kepada pelajar dalam kelas manakala kaedah diktator menitik
beratkan kaedah penerangan dalam memberikan maklumat dan aktiviti P&P dikawal
oleh guru (Michael,
1983).
Johanes Bulot@Bulat
Pensyarah Akademik
Jabatan Seni Visual & Muzik
IPGK Keningau
Rujukan:
Mat Desa Mat Rodzi. (2000). Kurikulum Pendidikan Seni Visual Sekolah Menengah: Antara Perancangan, Pelaksanaan dan Harapan. Prosiding Konvensyen Kebangsaan Pendidikan Seni Visual (hlm. 56-68). Kuala Lumpur: Kementerian Pendidikan Malaysia.
Shukor Hashim & Solihin Osman. (2000). Model
"Discipline and Multiple Discipline in Visual Art Education" Untuk
Pengajaran dan Pembelajaran Seni Di Peringkat Institusi Pengajian Tinggi. Prosiding
Konvensyen Kebangsaan Pendidikan Seni Visual (hlm. 51-55). Kuala Lumpur:
Kementerian Pendidikan Malaysia.
Dussek, O.T. & Muhammad Hashim Talib. (1928). Kitab
Pedoman Guru Penggal yangPpertama : Bagi
Pergunaan Guru-guru di Sekolah-sekolah
Melayu. (Pejabat Karang Mengarang Sultan Idris Training
College,
Penterjemah) Singapore: Malaya Publishing House.
Dussek, O.T. & Muhammad HashimTalib. (1929). Kitab
Pedoman Guru : Penggal yang Kedua. (Pejabat Karang Mengarang Sultan Idris
Training College, Penterjemah) Singapore: Malaya Publishing House.
Ahmad Suhaimi Mohd. Noor. (2007). Sejarah Kesedaran
Visual di Malaya. Tanjong Malim : Universiti
Pendidikan Sultan Idris.
